W celu poprawy bezpieczeństwa dzieci korzystających z Internetu warto zainstalować na urządzeniach, z których korzystają, oprogramowanie do kontroli rodzicielskiej. Programy tego typu dają możliwość kontrolowania czasu i aktywności dziecka online oraz filtrowania treści, itp. Warto zwrócić uwagę, czy wybrany przez nas pakiet do kontroli rodzicielskiej umożliwia zabezpieczenie kilku urządzeń jednocześnie.
Źródło: www.dzieckowsieci.pl
Jeżeli udostępniamy dziecku urządzenia z dostępem do Internetu, powinniśmy odpowiednio skonfigurować ich system operacyjny. Nie jest to skomplikowana operacja, która znacznie ograniczy dziecku dostępu do szkodliwych treści. W przypadku urządzeń z systemem Android (smartfonów i tabletów ) warto odpowiednio skonfigurować Google Play, przeglądarkę oraz aplikację serwisu YouTube. W nowszych wersjach systemu istnieje także możliwość stworzenia profilu ograniczonego, który będzie stanowił bezpieczną przestrzeń dla dziecka. Urządzenia mobilne z systemem iOS (iPad, iPhone) mogą ograniczyć dziecku dostęp do wybranych treści, korzystając z funkcji „Ograniczenia”, która znajduje się w ustawieniach ogólnych. Określimy tam m.in. ograniczenie wiekowe dotyczące wyświetlanych filmów oraz używanych programów. Jeżeli dziecko korzysta z Internetu na komputerze wyposażonym w system Windows 7,8,10, możemy aktywować moduł Kontroli Rodzicielskiej, który umożliwia kontrolowanie czasu korzystania z komputera oraz ograniczenie dostępu do wskazanych gier i aplikacji. Moduł znajdziemy w panelu sterownia.
Odpowiednio dobrane treści i aktywności online mogą pozytywnie wpłynąć na dziecko, na jego rozwój społeczny, emocjonalny, moralny i poznawczy. Dlatego dobór stron internetowych, aplikacji czy gier staje się niezwykle ważnym zadaniem dla rodziców.
Podczas wyboru treści warto zwrócić uwagę na kilka podstawowych kwestii:
Podczas poszukiwań pozytywnych treści w popularnych wyszukiwarkach (np. Google) – należy wpisać odpowiednie hasło np. „aplikacje dla dzieci”, „strony dla dzieci”. Wpisując nazwę konkretnej gry czy aplikacji można zapoznać się z informacjami od dystrybutorów oraz poznać opinie innych internautów.
Pomocny jest również system klasyfikacji gier PEGI, który pomaga rodzicom w podejmowaniu świadomych decyzji podczas zakupu gier dla swoich dzieci. PEGI oferuje klasyfikacje wiekowe gier wideo w 38 krajach europejskich. Rating wiekowy stanowi potwierdzenie, że gra jedt odpowiednia dla gracza w danym wieku. PEGI ocenia, czy gra jest odpowiednia dla danego wieku, nie ocenia natomiast poziomu trudności. PEGI posiada dwa poziomy informacji w przewodniku: OZNACZENIA WIEKOWE oraz DESKRYPTORY TREŚCI. Informacje o ocenie danej gry w systemie PEGI znaleźć można również w Internecie na stronie www.pegi.info.
Szukając aplikacji dziecięcych, warto skorzystać też z katalogu BeStApp prowadzonego przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę. Jest on dostępny jako aplikacja (dla systemu Android) oraz na stronie – www.fdds.pl/bestapp. Fundacja prowadzi także katalog dziecięcych stron internetowych BeSt dostępny pod adresem www.fdds.pl/best.
Rozmowa z dzieckiem na temat zasad korzystania z Internetu to konieczność aby uchronić je przed kontaktem z nieodpowiednimi treściami. Ważne jest aby nie poprzestać na jednorazowej rozmowie, ale wracać do tematu zasad korzystania z Internetu i bezpieczeństwa w nim, kiedy pojawi się ku temu okazja. Należy wytłumaczyć dziecku dlaczego decydujemy się na pewne ograniczenia, a także zachęcać dziecko do zadawania pytań i rozwiewać jego wątpliwości. Ograniczenia korzystania z Internetu należy dostosować do wieku dziecka. Ograniczenia powinny sprowadzić się do następujących zasad:
Szkodliwe treści, to materiały, które nie są przeznaczone dla osób najmłodszych oraz mogą mieć negatywny wpływ na ich rozwój i psychikę. Na takie treści dzieci mogą trafiać celowo lub przypadkowo, np. poprzez wyniki wyszukiwania, a także reklamę czy spam.
Do szkodliwych treści zazwyczaj zalicza się: treści pornograficzne, treści prezentujące przemoc i okrucieństwo, treści promujące zachowania autodestrukcyjne oraz treści dyskryminacyjne.
Kontakt z takimi materiałami negatywnie wpływa na przebieg rozwoju emocjonalnego, poznawczego oraz społecznego. To w jakim stopniu będą oddziaływać na dziecko zależy od wielu czynników takich jak wiek, osobowość, środowisko czy sytuacja życiowa. Ta sama treść u jednej osoby może wywołać lekki dyskomfort lub oburzenie, ale u innej może być przyczyną większych szkód na psychice.
Dzieci i młodzież spotykające się w Internecie z pornografią mogą budować fałszywe poglądy na sferę seksualności. Wyniki badań potwierdzają, że częsty kontakt dzieci z tego rodzaju treściami może prowadzić do problemów w sferze seksualności w późniejszym wieku.
Przemoc oglądana przez dzieci i młodzież może kształtować w nich agresywne postawy wobec innych a także brak wrażliwości na krzywdę innych. U innych osobników takie obrazy mogą wywoływać lęk i niepokój.
Wyniki badań potwierdzają, że kontakt z przekazami pełnymi przemocy poprzez gry komputerowe, może mieć negatywny wpływ na psychikę dzieci i prowadzić do większej tolerancji na przemoc a nawet agresji wobec innych.
Zachowania autodestrukcyjne mają szczególnie zły wpływ na młode osoby, które wykazują chęć akceptacji i uznania wśród rówieśników. Mogą one powielać niebezpieczne, ryzykowne lub autodestrukcyjne zachowania zaobserwowane w Internecie między innymi w celu zdobycia popularności.
Szkodliwy jest również przekaz z wyidealizowanym wizerunkiem. Młode osoby, które nie posiadają jeszcze umiejętności weryfikacji treści w Internecie mogą bezgranicznie uwierzyć w taki przekaz. Może to w nich powodować wypaczenie obrazu rzeczywistości, być przyczyną braku poczucia własnej wartości, złej samooceny oraz kompleksów.
Niezwykle ważnym dla rozwoju dziecka oraz dającym mu poczucie bezpieczeństwa jest rozmowa z dzieckiem i zainteresowanie jego doświadczeniami także tymi z grami komputerowymi i Internetem. Dzięki temu poznamy jego preferencje, będziemy mogli ocenić efekty jego aktywności online, damy dziecku szansę na pochwalenie się osiągnieciami a nam na to aby te osiągnięcia zauważyć i docenić. Dla dziecka jest bardzo ważne aby to robić, a dzięki temu rodzic ma okazję do zauważenia niepokojących zdarzeń – również tych związanych z kontaktem z niebezpiecznymi treściami.
Jeżeli dowiemy się, że dziecko miało kontakt z niebezpiecznymi lub nieodpowiednimi treściami to po pierwsze musimy zachować spokój. Przede wszystkim nie wpadajmy w panikę oraz trzymajmy nerwy na wodzy. Niezwykle ważne jest aby nie obwiniać ani nie oceniać dziecka za takie zdarzenia. Według badań zdecydowana większość dzieci nie podzieliłaby się z rodzicami niepokojącymi zdarzeniami w sieci ponieważ boją się oceny i możliwych konsekwencji w postaci pozbawienia dostępu do Internetu. Zamiast z góry zakładać winę dziecka należy na ze spokojem ustalić okoliczności w jakich dziecko trafiło na treści aby w przyszłości móc je przed tym ustrzec. Zainstalować oprogramowanie do kontroli rodzicielskiej, usunąć niewłaściwe gry i aplikacje ale przede wszystkim porozmawiać z dzieckiem jakich aktywności w sieci unikać. W przypadku kiedy dziecko natrafia na niebezpieczne treści poza domem (w szkole, wśród rówieśników) oraz gdy ktoś prezentuje dziecku takie treści pomocne może okazać się porozmawianie z wychowawcą, rodzicami lub pomocni mogą być konsultanci bezpłatnej infolinii dla rodziców i nauczycieli czynnej pod numerem 800 100 100 od poniedziałku do piątku w godzinach 12:00-15:00 (www.800100100.pl).